Przejdź do treści
Adwokat Kraków » Blog prawny » Prawo karne

Ograniczenie wolności – opis kary

 

Jedną z kar przewidzianych przez Kodeks karny w art. 32 jest ograniczenie wolności.

 

Czas trwania kary ograniczenia wolności

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, kara ograniczenia wolności trwa najkrócej miesiąc, a najdłużej 2 lata. Wymierza się ją w miesiącach i latach (art. 34 § 1 kk).

 

Zasady odbywania kary ograniczenia wolności

Kara ograniczenia wolności polega na:

  • obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne;
  • potrąceniu od 10% do 25% wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd (art. 34 § 1a kk).

Obowiązki i potrącenie, o których mowa w powyżej, orzeka się łącznie lub osobno (art. 34 § 1b kk).

 

Kary ograniczenia wolności w postaci obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, nie orzeka się, jeżeli stan zdrowia oskarżonego lub jego właściwości i warunki osobiste uzasadniają przekonanie, że oskarżony nie wykona tego obowiązku (Art. 58 § 2a kk).

 

Obowiązki skazanego związane z karą ograniczenia wolności

W czasie odbywania kary ograniczenia wolności skazany:

  • nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu;
  • ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary (art. 34 § 2 kk).

 

Wymierzając karę ograniczenia wolności, sąd może orzec świadczenie pieniężne (wymienione w art. 39 pkt 7 ll) lub obowiązki, o których mowa w art. 72 § 1 pkt 2–7a, a więc obowiązek:

  • przeproszenia pokrzywdzonego,
  • wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby,
  • wykonywania pracy zarobkowej, do nauki lub przygotowania się do zawodu,
  • powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających,
  • poddania się terapii uzależnień,
  • poddania się terapii, w szczególności psychoterapii lub psychoedukacji,
  • uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych,
  • powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach,
  • powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób.

 

Do orzekania świadczenia pieniężnego wymienionego z art. 39 pkt 7 oraz wyżej wymienionych obowiązków, stosuje się odpowiednio przepis art. 74 kk mówiący, że czas i sposób wykonania nałożonych obowiązków sąd określa po wysłuchaniu skazanego, a nałożenie obowiązków wymienionych w art. 72 § 1 pkt 6 i 6a, a więc:

  • poddania się terapii uzależnień,
  • poddania się terapii, w szczególności psychoterapii lub psychoedukacji,

 wymaga nadto zgody skazanego (art. 74 § 1 kk).

 

Jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają, sąd może rozszerzać lub zmieniać obowiązki wymienione w art. 72 § 1 pkt 3–8 albo od wykonania nałożonych obowiązków zwolnić, jak również oddać skazanego pod dozór albo od dozoru zwolnić (art. 74 § 2 kk). Zwolnienie od dozoru może nastąpić także, jeżeli sprawowanie dozoru jest niemożliwe albo znacznie utrudnione z przyczyn niezawinionych przez skazanego (art. 74 § 2a kk).

W przypadku gdy skazany został oddany pod dozór lub zobowiązany do wykonywania obowiązków w okresie próby, wniosek o określenie czasu i sposobu wykonania nałożonych obowiązków może złożyć również sądowy kurator zawodowy, a także osoba godna zaufania lub przedstawiciel stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, o której mowa w art. 73 § 1 (art. 74 § 3 kk).

 

Wymiar nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w ramach kary ograniczenia wolności

Nieodpłatna, kontrolowana praca na cele społeczne jest wykonywana w wymiarze od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym  

 

Potrącenie wynagrodzenia za pracę w ramach kary ograniczenia wolności

Potrącenie wynagrodzenia za pracę może być orzeczone wobec osoby zatrudnionej; w okresie, na jaki zostało orzeczone potrącenie, skazany nie może rozwiązać bez zgody sądu stosunku pracy (art. 35 § 2 kk).

 

Nadzwyczajnie obostrzona kara ograniczenia wolności

Nadzwyczajnie obostrzona kara ograniczenia wolności nie może przekroczyć 2 lat ograniczenia wolności (art. 38 § 1 kk).

 

Ograniczenie wolności zamiast kary pozbawienia wolności nieprzekraczającej 8 lat

Stosownie do art. 37a kk, jeżeli ustawa przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, można zamiast tej kary orzec grzywnę albo karę ograniczenia wolności.

Do czynów, do których ma zastosowanie art. 37a zagrożonych karą pozbawienia wolności powyżej 5 lat nie stosuje się nadzwyczajnego złagodzenia kary (art. 60 § 8 kk).

 

Ograniczenie wolności jak element tzw. kary hybrydowej

W sprawie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności, niezależnie od dolnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego w ustawie za dany czyn, sąd może orzec jednocześnie karę pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 3 miesięcy, a jeżeli górna granica ustawowego zagrożenia wynosi przynajmniej 10 lat – 6 miesięcy, oraz karę ograniczenia wolności do lat 2. W pierwszej kolejności wykonuje się wówczas karę pozbawienia wolności, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 37b kk).

 

W razie orzeczenia wobec skazanego kary pozbawienia wolności oraz kary ograniczenia wolności na podstawie art. 37b (lub art. 87 § 2 Kodeksu karnego), karę ograniczenia wolności kieruje się do wykonania w pierwszej kolejności tylko wówczas, gdy zachodzą przeszkody prawne do niezwłocznego wykonania kary pozbawienia wolności (art. 17a § 1 kkw). W wypadku ustania tychże przeszkód, sąd – niezależnie od tego, czy kara ograniczenia wolności została już w całości wykonana – zawiesza postępowanie wykonawcze dotyczące kary ograniczenia wolności i niezwłocznie kieruje do wykonania karę pozbawienia wolności (§ 2).

 

Zagrożenie karą ograniczenia wolności a odstąpienie od wymierzenia kary przez sąd

Jeżeli przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat albo karą łagodniejszego rodzaju (a więc również karą ograniczenia wolności) i społeczna szkodliwość czynu nie jest znaczna, sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli orzeka jednocześnie środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, a cele kary zostaną w ten sposób spełnione (art. 59 kk).

 

Zaliczenie okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie na poczet kary ograniczenia wolności

Na poczet orzeczonej kary zalicza się okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, zaokrąglając w górę do pełnego dnia, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm dniom kary ograniczenia wolności (art. 63 § 1 kk).

 

Zamiana kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na ograniczenie wolności

Wobec skazanego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, który w okresie próby rażąco narusza porządek prawny albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, środków kompensacyjnych lub przepadku, sąd może, jeżeli cele kary zostaną w ten sposób spełnione, zamiast zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności zamienić ją na karę ograniczenia wolności w formie obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, przyjmując, że jeden dzień kary pozbawienia wolności równa się dwóm dniom kary ograniczenia wolności, albo na grzywnę, przyjmując, że jeden dzień kary pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny. Kara ograniczenia wolności nie może trwać dłużej niż 2 lata (art. 75a § 1 kk).

Zamiany takiej nie stosuje się w określonych wypadkach np. wtedy, gdy skazany nie wypełnił obowiązku opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym.

 

W tym wypadku, jeżeli skazany uchyla się od wykonywania kary ograniczenia wolności lub innych obowiązków, sąd uchyla zamianę i zarządza wykonanie kary pozbawienia wolności (art. 75a § 5 kk).

W wypadku uchylenia zamiany i zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności na poczet zarządzonej kary pozbawienia wolności zalicza się dotychczas wykonaną karę ograniczenia wolności, przyjmując, że jeden dzień kary pozbawienia wolności równa się dwóm dniom kary ograniczenia wolności (art. 75a § 6 kk).

 

Zwolnienie skazanego od reszty kary ograniczenia wolności

Skazanego na karę ograniczenia wolności, który odbył przynajmniej połowę orzeczonej kary, przy czym przestrzegał porządku prawnego, jak również wykonał nałożone na niego obowiązki, orzeczone środki karne, środki kompensacyjne i przepadek, sąd może zwolnić od reszty kary, uznając ją za wykonaną (art. 83 kk).

Na postanowienie w przedmiocie zwolnienia skazanego od reszty kary ograniczenia wolności (wydane na podstawie art. 83 Kodeksu karnego) przysługuje zażalenie (art. 64a kkw).

 

Wniosku skazanego lub jego obrońcy o zwolnienie od reszty kary ograniczenia wolności złożonego przed upływem 3 miesięcy od wydania poprzedniego postanowienia w tym przedmiocie nie rozpoznaje się aż do upływu tego okresu 66 § 2 kkw).
W wypadku zwolnienia skazanego od odbycia reszty kary ograniczenia wolności sądowy kurator zawodowy zawiadamia o tym zakład pracy, placówkę, instytucję lub organizację, w której skazany odbywał karę (§ 3).

 

Zatarcie skazanie przy ograniczeniu wolności

W razie skazania na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania (Art. 107 § 4 kk).

 

Postępowanie nakazowe a zagrożenie karą ograniczenia wolności

W sprawach, w których prowadzono dochodzenie, uznając na podstawie zebranego w postępowaniu przygotowawczym materiału, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, sąd może w wypadkach pozwalających na orzeczenie kary ograniczenia wolności lub grzywny wydać wyrok nakazowy (art. 500 § 1 kpk).

 

Cel wykonania kary ograniczenia wolności

Wykonanie kary ograniczenia wolności ma na celu wzbudzenie w skazanym woli kształtowania jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego (art. 53 § 1 kkw).

Skazany ma obowiązek sumiennie wykonywać ciążące na nim obowiązki, a w miejscu pracy lub pobytu przestrzegać ustalonych zasad zachowania, porządku i dyscypliny (§ 2 kkw).

 

Miejsce wykonania kary ograniczenia wolności

Karę ograniczenia wolności wykonuje się w miejscu stałego pobytu lub zatrudnienia skazanego albo w niewielkiej odległości od tego miejsca, chyba że ważne względy przemawiają za wykonaniem kary w innym miejscu (art. 54 kkw).

 

Orzekanie w sprawach dotyczących wykonania kary ograniczenia wolności

Nadzór nad wykonywaniem kary ograniczenia wolności oraz orzekanie w sprawach dotyczących wykonania tej kary należą do sądu rejonowego, w którego okręgu kara jest lub ma być wykonywana (Art. 55 § 1 kkw).

Czynności związane z organizowaniem i kontrolowaniem wykonywania kary ograniczenia wolności oraz obowiązków nałożonych na skazanego odbywającego tę karę wykonuje sądowy kurator zawodowy. Przepisy o dozorze i kuratorze sądowym stosuje się tu odpowiednio (§ 2).

 

Podmioty na rzecz których wykonywana jest nieodpłatna, kontrolowana praca na cele społeczne w ramach kary ograniczenia wolności

W celu wykonania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne sąd przesyła odpis orzeczenia właściwemu sądowemu kuratorowi zawodowemu (Art. 56 § 1 kkw).

Właściwy wójt, burmistrz lub prezydent miasta, zwani dalej „właściwym organem gminy”, wyznacza miejsca, w których może być wykonywana nieodpłatna, kontrolowana praca na cele społeczne. Podmioty, dla których organ gminy, powiatu lub województwa jest organem założycielskim, a także państwowe lub samorządowe jednostki organizacyjne oraz spółki prawa handlowego z wyłącznym udziałem Skarbu Państwa lub gminy, powiatu bądź województwa, mają obowiązek umożliwienia skazanym wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne (Art. 56 § 1 kkw).

 

Praca skazanego może być także wykonywana na rzecz instytucji lub organizacji reprezentujących społeczność lokalną oraz w placówkach oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, podmiotach leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, fundacjach, stowarzyszeniach i innych instytucjach lub organizacjach użyteczności publicznej, niosących pomoc charytatywną, za ich zgodą, a także na rzecz innych podmiotów niż wymienione, którym powierzono w dowolny sposób wykonywanie zadań własnych gminy (o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1–3, 4–6 lub 7–15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym).

 

Dni w które może odbywać się wykonywanie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w ramach ograniczenia wolności

Wykonywanie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne może odbywać się także w dni ustawowo wolne od pracy i dni wolne od pracy u danego podmiotu, na rzecz którego jest ona wykonywana (art. 57a § 3 kkw).

 

Praca na cele społeczne a ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków

Wydatki związane z ubezpieczeniem następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych, wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną, ponosi Skarb Państwa (Art. 56a § 1 kkw).

 

Pouczenia dla skazanego na karę ograniczenia wolności

Sądowy kurator zawodowy w terminie 7 dni od doręczenia orzeczenia wzywa skazanego oraz poucza go o prawach i obowiązkach oraz konsekwencjach wynikających z uchylania się od odbywania kary, a także określa, po wysłuchaniu skazanego, rodzaj, miejsce i termin rozpoczęcia pracy, o czym niezwłocznie informuje właściwy organ gminy i podmiot, na rzecz którego będzie wykonywana praca (Art. 57 § 1 kkw).

 

Brak zgody skazanego na podjęcie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne

W wypadku gdy skazany nie stawi się na wezwanie sądowego kuratora celem pouczenia lub pouczony o prawach, obowiązkach i konsekwencjach związanych z wykonywaniem nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne oświadczy sądowemu kuratorowi zawodowemu, że nie wyraża zgody na podjęcie pracy, kurator kieruje do sądu wniosek o orzeczenie kary zastępczej (art. 57 § 2 kkw). Następuje to również, gdy skazany nie podejmie pracy w wyznaczonym terminie lub w inny sposób uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności lub wykonania ciążących na nim obowiązków.

 

Zmiana rodzaju, miejsca lub terminu rozpoczęcia pracy przy ograniczeniu wolności

Zmiana rodzaju, miejsca lub terminu rozpoczęcia pracy może nastąpić na podstawie decyzji sądowego kuratora zawodowego w szczególnie uzasadnionych wypadkach; przepis § 1 stosuje się odpowiednio (art. 57 § 4 kkw).

 

Rozpoczęcie odbywania kary ograniczenia wolności  

Rozpoczęcie odbywania kary w formie obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne następuje w dniu, w którym skazany przystąpił do wykonywania wskazanej pracy (art. 57a § 1 kkw).

Rozpoczęcie odbywania kary w formie potrącenia od 10% do 25% wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd, następuje w pierwszym dniu okresu, w którym dokonuje się potrącenia skazanemu z wynagrodzenia za pracę (§ 2).

 

Kontrolowanie pracy skazanego na karę ograniczenia wolności

Właściwy organ gminy informuje sądowego kuratora zawodowego o wyznaczonych dla skazanych miejscach pracy, rodzaju pracy oraz osobach odpowiedzialnych za organizowanie pracy i kontrolowanie jej przebiegu (art. 58 § 1 kkw). Osoby te obowiązane są do niezwłocznego informowania sądowego kuratora zawodowego o istotnych okolicznościach dotyczących przebiegu pracy i zachowania się skazanego, a w szczególności o terminie rozpoczęcia i zakończenia pracy, liczbie godzin przepracowanych przez skazanego, rodzaju wykonywanej przez niego pracy, niezgłoszeniu się do pracy, niepodjęciu przydzielonej pracy, przeszkodzie uniemożliwiającej wykonanie pracy, opuszczeniu pracy bez usprawiedliwienia, każdym przypadku niesumiennego wykonywania pracy oraz uporczywego nieprzestrzegania ustalonego porządku i dyscypliny pracy (art. 58 § 2 kkw).

 

Potrącenie określonej części wynagrodzenia za pracę w ramach kary ograniczenia wolności

Jeżeli w stosunku do skazanego zatrudnionego, zamiast obowiązku wykonywania wskazanej pracy, orzeczono potrącanie określonej części wynagrodzenia za pracę, sąd przesyła odpis orzeczenia zakładowi pracy zatrudniającemu skazanego, podając jednocześnie, na czyją rzecz mają być dokonywane potrącenia i dokąd powinny być wpłacane, a nadto wskazując, z jakich składników wynagrodzenia za pracę i w jaki sposób należy ich dokonywać (art. 59 § 1 kkw). Wypłacając wynagrodzenie skazanemu, potrąca się określoną w orzeczeniu część wynagrodzenia i bezzwłocznie przekazuje potrąconą kwotę stosownie do otrzymanych wskazań, zawiadamiając o tym sąd. Koszty związane z przekazywaniem tych kwot odlicza się od dokonywanych potrąceń (§ 2).

 

Obowiązek udzielania wyjaśnień przez skazanego na karę ograniczenia wolności

Sąd, a także sądowy kurator zawodowy mogą w każdym czasie żądać od skazanego wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary ograniczenia wolności i w tym celu wzywać skazanego do osobistego stawiennictwa (art. 60 kkw).

 

Zmniejszenie orzeczonej liczbę godzin wykonywanej pracy w ramach ograniczenia wolności lub zmiana obowiązków

Sąd może w okresie wykonywania kary ograniczenia wolności ustanawiać, rozszerzać lub zmieniać nałożone obowiązki (o których mowa w art. 34 § 3 kk – obowiązki nakładane na skazanego w okresie warunkowego zawieszenia wykonania kary § 1 pkt 2–7a) albo od wykonania tych obowiązków zwolnić. Następuje to pod warunkiem, że przemawiają za tym względy wychowawcze (art. 61 § 1 kkw). 

 

Z tych samych względów sąd może zmniejszyć orzeczoną liczbę godzin wykonywanej pracy w stosunku miesięcznym lub wysokość miesięcznych potrąceń z wynagrodzenia za pracę, jednak nie więcej niż do granicy ustawowego minimum określonego w art. 34 § 1a pkt 4 i art. 35 § 1 Kodeksu karnego (potrącenie od 10% do 25% wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym; od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne).

Na postanowienia sądu przysługuje zażalenie.

 

Rozliczenie przez sąd godzin nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w innych okresach niż miesięczny

Z ważnych względów, w szczególności uzasadnionych wykonywaną przez skazanego pracą zarobkową lub stanem zdrowia, sąd, na wniosek skazanego, może ustalić rozliczenie godzin nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w innych okresach niż miesięczny, nie przekraczając okresu orzeczonej kary ani orzeczonej łącznej liczby godzin wykonywanej pracy w tym okresie (art. 63b § 1 kkw). Sąd powinien rozpoznać wniosek w tym przedmiocie w terminie 14 dni od dnia jego złożenia. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.

 

Zmiana formy obowiązku wykonywania pracy

W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może zmienić formę obowiązku wykonywania pracy, przyjmując 20 godzin pracy na cele społeczne za równoważne 10% wynagrodzenia za pracę. Orzeczona praca nie może przekroczyć 40 godzin w stosunku miesięcznym (art. 63a § 1 kkw).

Na postanowienie w przedmiocie zmiany formy wykonania obowiązku pracy przysługuje zażalenie (§ 2).

 

Odroczenie wykonania kary ograniczenia wolności

Sąd może odroczyć wykonanie kary ograniczenia wolności na czas do 6 miesięcy, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki (art. 62 § 1 kkw).

Sąd może odwołać odroczenie wykonania kary ograniczenia wolności w razie ustania przyczyny, dla której zostało udzielone, lub w wypadku, gdy skazany nie korzysta z odroczenia kary zgodnie z celem, w jakim zostało udzielone, albo rażąco narusza porządek prawny (§ 3).

Na postanowienie w przedmiocie odroczenia oraz odwołania odroczenia wykonania kary ograniczenia wolności przysługuje zażalenie (§ 4).

 

Ograniczenie wolności a powołanie skazanego do czynnej służby wojskowej

Sąd odracza wykonanie kary ograniczenia wolności w razie powołania skazanego do czynnej służby wojskowej, do czasu ukończenia tej służby. Wobec takiego skazanego sąd może zastosować odpowiednio przepisy:

  • 336 § 3 kk stanowiący, że sąd po zapoznaniu się z opinią dowódcy jednostki może zwolnić od kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 6 miesięcy, jeżeli okres odroczenia trwał co najmniej 6 miesięcy, a żołnierz w tym okresie wyróżnił się w wykonywaniu obowiązków służbowych albo wykazał się odwagą (art. 62 § 1 kkw) i
  • 336 § 4 kk stanowiący, że sąd może zwolnić od kary, nawet gdy okres odroczenia trwał krócej, jeżeli przemawiają za tym szczególnie ważne powody.

 

Choroba skazanego a wykonanie kary ograniczenia wolności – przerwa w odbywaniu kary

Jeżeli stan zdrowia skazanego uniemożliwia wykonanie kary ograniczenia wolności, sąd udziela przerwy w odbywaniu kary do czasu ustania przeszkody (art. 63 § 1 kkw).

Sąd może udzielić przerwy w odbywaniu kary ograniczenia wolności do roku ze względów, o których mowa w art. 62 § 1, a więc sytuacji, w której wykonywanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki (art. 63 § 2 kkw).

Udzielenie przerwy w wykonaniu kary ograniczenia wolności ma zastosowanie tylko wtedy, gdy skazany przystąpił i rozpoczął już odbywanie tej kary (tak: K. Maksymowicz, Przerwa w wykonywaniu kary ograniczenia wolności:  Nowa kodyfikacja prawa karnego, t. IV, red. L. Bogunia, Wrocław 1999, s. 263).

 

Art. 63. § 3 kkw przewiduje, że przepisy art. 62 § 2 i 3 stosuje się odpowiednio. Oznacza to, że*:

  • Sąd może odwołać przerwę w wykonaniu kary ograniczenia wolności w razie ustania przyczyny, dla której została udzielona, lub w wypadku, gdy skazany nie korzysta z przerwy zgodnie z celem, w jakim została udzielona, albo rażąco narusza porządek prawny,
  • Sąd może zwolnić od kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 6 miesięcy, jeżeli okres przerwy trwał co najmniej 6 miesięcy, a skazany w tym okresie wyróżnił się poprawnym zachowaniem,
  • Sąd może zwolnić od kary, nawet gdy okres odroczenia trwał krócej, jeżeli przemawiają za tym szczególnie ważne powody.

 

Sąd w postanowieniu powinien określić czas, na jaki udziela przerwy

W sytuacji gdy nie jest możliwe ustalenie prawdopodobnego czasu trwania przeszkody, sąd powinien rozważyć zawieszenie postępowania wykonawczego na podstawie art. 15 § 1 kkw. albo zwolnienia skazanego od reszty kary na mocy art. 83 kk (skazanego na karę ograniczenia wolności, który odbył przynajmniej połowę orzeczonej kary, sąd może zwolnić z odbycia reszty kary, uznając ją za wykonaną) (tak: S. Lelental, Komentarz 2010, s. 295).

 

Niewykonanie pełnego wymiaru pracy albo niedokonanie całości potrąceń z wynagrodzenia za pracę przy ograniczeniu wolności

W razie niewykonania pełnego wymiaru pracy albo niedokonania całości potrąceń z wynagrodzenia za pracę lub niewykonania innych obowiązków sąd orzeka o tym, czy i w jakim zakresie karę tę uznać za wykonaną ze względu na osiągnięte cele kary (art. 64 § 1 kkw).

Jeżeli natomiast ustawa przewiduje zaliczenie dotychczas wykonanej kary ograniczenia wolności na poczet innej kary, sąd orzeka o tym, jaki okres kary ograniczenia wolności podlega zaliczeniu, biorąc pod uwagę zakres wykonania obowiązków i potrąceń oraz czas, który upłynął od rozpoczęcia odbywania kary ograniczenia wolności w określonej formie (§ 2).

 

Na postanowienie w przedmiocie okresu dotychczas wykonanej kary ograniczenia wolności podlegającej zaliczeniu na poczet innej kary, przysługuje zażalenie (Art. 64a kkw).

 

Zastępcza kara pozbawienia wolności za uchylanie się od odbywania kary ograniczenia wolności

Jeżeli skazany uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności, sąd zarządza, a jeżeli uchyla się on od świadczenia pieniężnego lub obowiązków orzeczonych na podstawie art. 34 § 3 Kodeksu karnego, sąd może zarządzić wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności.

W razie gdy skazany wykonał część kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze odpowiadającym karze ograniczenia wolności pozostałej do wykonania, przyjmując, że jeden dzień zastępczej kary pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dniom kary ograniczenia wolności (art. 65 § 1 kkw).

 

Jeżeli ustawa nie przewiduje za dane przestępstwo kary pozbawienia wolności, górna granica zastępczej kary pozbawienia wolności nie może przekroczyć 6 miesięcy (§ 2). W posiedzeniu sądu ma prawo wziąć udział prokurator, sądowy kurator zawodowy, skazany oraz jego obrońca (§ 3). Na postanowienie w przedmiocie kary zastępczej przysługuje zażalenie (§ 4).

 

Wstrzymanie wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności

Sąd może w każdym czasie wstrzymać wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wypadku, gdy skazany oświadczy na piśmie, że podejmie odbywanie kary ograniczenia wolności i podda się rygorom z nią związanym; wstrzymanie następuje do czasu wykonania orzeczonej kary ograniczenia wolności (Art. 65a § 1 kkw). Jeżeli skazany uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności (§ 2). Niedopuszczalne jest ponowne wstrzymanie wykonania tej samej zastępczej kary pozbawienia wolności na tejże podstawie (§ 6).

 

W powyższych wypadkach sąd określa wymiar pozostałej do odbycia kary ograniczenia wolności lub zastępczej kary pozbawienia wolności, kierując się zasadami określonymi w art. 65 § 1 i 2, a więc w razie gdy skazany wykonał część kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze odpowiadającym karze ograniczenia wolności pozostałej do wykonania, przyjmując, że jeden dzień zastępczej kary pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dniom kary ograniczenia wolności, a jeżeli ustawa nie przewiduje za dane przestępstwo kary pozbawienia wolności, górna granica zastępczej kary pozbawienia wolności nie może przekroczyć 6 miesięcy (§ 3).

W posiedzeniu mającym za przedmiot zarządzenie wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności  (§ 2), ma prawo wziąć udział prokurator, sądowy kurator zawodowy, skazany oraz jego obrońca. Na postanowienie w przedmiocie wstrzymania i zarządzenia wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności oraz określenia wymiaru pozostałej do odbycia kary przysługuje zażalenie (§ 5).

 

Uprawnienia kuratora sądowego

Orzekanie w przedmiocie zmian formy wykonywania kary ograniczenia wolności oraz w przedmiocie wykonania kary zastępczej, a także zwolnienia od reszty kary może nastąpić również na wniosek sądowego kuratora zawodowego (Art. 66 § 1 kkw).

 

 

 

Kliknij gwiazdkę, aby dokonać oceny!

Średnia ocena 0 / 5. Liczba głosów: 0

Jak dotąd brak głosów! Bądź pierwszą osobą, która oceni ten artykuł.

Jeżeli post okazał się przydatny …

Dołącz do nas w mediach społecznościowych!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Protected with IP Blacklist CloudIP Blacklist Cloud

Umówienie spotkania 9:00-19:00