Przejdź do treści
Adwokat Kraków » Blog prawny » Prawo karne

Zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej

 

Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności

Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.

 

Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, na czas której sąd może oddać skazanego pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.

 

Obligatoryjne zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej

Sąd obligatoryjnie zarządza wykonanie warunkowo zawieszonej kary, jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania (Art. 75 § 1 kk).

Sąd zarządza wykonanie kary także, jeżeli sądowy kurator zawodowy udzielił skazanemu pisemnego upomnienia, a skazany po tym zdarzeniu w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż wyżej opisane, albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, środków kompensacyjnych lub przepadku, chyba że przemawiają przeciwko temu szczególne względy (Art. 75 § 2a kk).

 

Zarządzenie wykonania kary przez sąd następuje również, jeżeli skazany za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, ponownie używając przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą (Art. 75. § 1a kk).

 

Fakultatywne zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej

Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż określone w Art. 75. § 1 kk (a więc umyślne przestępstwo podobne do tego, za które orzeczono wobec skazanego prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania), albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, środków kompensacyjnych lub przepadku.

 

Sąd może także zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany po wydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo (Art. 75 § 3 kk).

 

Przesłanka uchylania się skazanego od uiszczenia grzywny

Przy ocenie przesłanki uchylania się od uiszczenia grzywny należy zwrócić uwagę zarówno na to, czy grzywna rzeczywiście nie została uiszczona, jak i czy jest to in concreto rezultatem uchylania się od jej uiszczenia. Konieczne jest zatem ustalenie, czy sprawca miał obiektywna możliwość uiszczenia grzywny (choćby w części) (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z 28 lipca 1980 r., V KRN 146/80, LexPolonica nr 305036 (OSNKW 1980, nr 10-11, poz. 82), oraz z 20 maja 2004 r., III KK 92/04, LexPolonica nr 395101 (OSNSK 2004, poz. 920)).

 

Wystąpienie okoliczności stanowiących podstawę orzeczenia zarządzenia wykonania kary po wydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem się

Jak wspomniano, sąd może także zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany po wydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo (Art. 75 § 3 kk). Chodzi tu zatem o sytuację, gdy nie zaczął się jeszcze okres próby, gdyż odwołano się od orzeczenia (podobnie: SSR Wojciech Buchajczuk, SSO Maciej Strączyński w: Kiedy sąd zarządza wykonanie kary warunkowo zawieszonej).

 

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 czerwca 1998 r. sygn. akt III KKN 108/97 (Krakowskie Zeszyty Sadowe 1999/4 poz. 21, Prokuratura i Prawo – dodatek 1999/1 poz. 2) stwierdził, że z treści art. 74 § 1 kk wynika wprost, ze okres próby, związanej z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności, biegnie od uprawomocnienia się wyroku. Nie budzi też wątpliwości, że obowiązek (art. 78 § 1 kk) lub możliwość (art. 78 § 2 kk) zarządzenia wykonania kary, aktualizuje się – w wypadku stwierdzenia okoliczności wymienionych w tych przepisach – wtedy jedynie, kiedy okoliczności te nastąpiły „w okresie próby”. Jedynie w wypadku uregulowanym w art. 78 § 3 kk – wyjątkowo – ustawodawca dopuścił możliwość zarządzenia wykonania kary w następstwie stwierdzenia, ze okoliczności stanowiące podstawę takiego orzeczenia nastąpiły „po wydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem się”.

 

Podstawy zarządzenia wykonania kary zaszłe w sześciomiesięcznym okresie od zakończenia okresu próby

Jak zwraca uwagę Blanka Julita Stefańska (w: Dodatkowy okres wykonania kary, Ius Novum 1/2019), wprawdzie zarządzenie wykonania kary może nastąpić także po upływie okresu próby, lecz podstawę takiej decyzji stanowi zachowanie skazanego w tym okresie. Nie stanowi takiej podstawy zachowanie skazanego, określone w art. 75 k.k., skutkujące zarządzeniem wykonania kary mające miejsce w tym dodatkowym okresie. W art. 75 k.k. w prawie co do wszystkich przyczyn zarządzenia wykonania kary jest wyraźnie sformułowany warunek, by okoliczności uzasadniające taką decyzję wystąpiły w okresie próby.

 

Wyjątkiem jest możliwość zarządzenia wykonania kary ze względu na zachowanie się skazanego przed uprawomocnieniem się wyroku, po jego wydaniu, w przypadku gdy skazany rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo (art. 75 § 3 k.k.). Sąd Najwyższy trafnie zauważa, że podstawą do wykonania zawieszonej kary może być tylko postępowanie skazanego w okresie jej zawieszenia, a okoliczność, że oskarżony popełnił nowe przestępstwo przed upływem dodatkowego terminu do zarządzenia wykonania kary, ale w każdym razie już po upływie okresu zawieszenia, nie daje podstaw do zarządzenia wykonania zawieszonej kary. Jeżeli nie nastąpi zarządzenie wykonania kary w okresie próby i w ciągu dalszych 6 miesięcy, to ujawnienie popełnienia przez skazanego w okresie próby nowego przestępstwa nie daje podstawy do zarządzania wykonania kary

 

Elementy postawy skazanego brane pod uwagę przy orzekaniu o zarządzeniu wykonania kary warunkowo zawieszonej

Sąd Okręgowy w Częstochowie w postanowieniu z dnia 29 marca 2019 r., sygn. akt VII Kzw 90/19 wskazał, że w ramach postępowania, którego przedmiotem jest zarządzenie wykonania zawieszonej kary pozbawienia wolności na podstawie art. 75 § 2 k.k. w pierwszej kolejności należy ustalić, czy skazany w okresie próby dopuścił się rażącego naruszenia porządku prawnego, a następnie ocenić, czy mimo tego nie zachodzą podstawy do odstąpienia od zarządzenia wykonania kary, jeśli ma ono fakultatywny charakter. Przyjmuje się również, że w ramach tego rodzaju postępowania należy zasadniczo brać pod uwagę wszystkie aspekty postawy skazanego w okresie próby, a nie ograniczać się do poszczególnych przejawów jego zachowania.

 

W omawianej sprawie Sąd Okręgowy uznał, że stan zdrowia skazanej (orzeczona niepełnosprawność drugiej grupy) powodował, że w danym stanie faktycznym skazana nie naruszyła porządku prawnego w sposób rażący, w związku z tym przyjęto, że prognoza kryminologiczno-społeczna wobec skazanej nadal jest pozytywna.

 

Rażące naruszenie porządku prawnego przy fakultatywnym zarządzeniu wykonania zawieszonej kary

Nie każde naruszenie porządku prawnego wymaga zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, ale tylko zachowanie rażące, to jest zawierające znaczny ładunek jego pejoratywności, więc takie, które jest nacechowane jaskrawością, czy uporczywością oraz dużym nasileniem złej woli sprawcy.

Przed podjęciem decyzji należy zatem zawsze przeanalizować zachowanie skazanego polegające na dopuszczeniu się przestępstwa i ocenić, czy było to zachowanie o charakterze incydentalnym i jednorazowym, czy też było przejawem zdezaktualizowania się pozytywnej prognozy kryminologicznej (tak: postanowienie Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 11 stycznia 2017 r., sygn. akt VII Kzw 647/16).

 

Podobnie przyjął Sąd Okręgowy w Warszawie w postanowieniu z dnia 1 kwietnia 2014 r., sygn. akt X Kzw 76/14, stwierdzając, że orzekając w przedmiocie fakultatywnego zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności obowiązkiem sądu jest przeanalizowanie całokształtu zachowania skazanego w okresie próby, w tym aktualność informacje dotyczących zachowania skazanego.

 

Rażące naruszenie porządku prawnego przy fakultatywnym zarządzeniu wykonania zawieszonej kary a popełnienie nowego przestępstwa przez skazanego w okresie próby

Przy odczytywaniu znaczenia pojęcia rażącego naruszenia porządku prawnego przy fakultatywnym zarządzeniu wykonania zawieszonej kary pozbawienia wolności należy wziąć pod uwagę to, że fakultatywne zarządzenie wykonania kary różni się tym od obligatoryjnego, że samo stwierdzenie popełnienia przez skazanego w okresie próby nowego przestępstwa, stanowiącego samo w sobie rażące naruszenie porządku prawnego, nie powoduje automatycznego zarządzenia wykonania kary.

Możliwe jest zatem uznanie przez sąd, że popełnione przez sprawcę w okresie próby nowe przestępstwo miało charakter incydentalny i pomimo jego zaistnienia, nadal zachodzi w stosunku do skazanego pozytywna prognoza co do jego zachowania, wyrażająca się w przypuszczeniu, że będzie on przestrzegał zasad porządku prawnego i nie popełni ponownie przestępstwa. Skutkować to będzie uznaniem braku potrzeby zarządzania wykonania orzeczonej kary dla osiągnięcia wobec skazanego jej celów (tak: postanowienie Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 11 stycznia 2017 r., sygn. akt VII Kzw 647/16).

 

W judykaturze podnosi się, że naruszenia porządku prawnego nie można utożsamiać z popełnieniem przestępstwa, gdyż pojęcie to obejmuje nie tylko zachowania naruszające zakazy i nakazy prawa karnego, ale także postępowanie wbrew regułom, których przestrzeganie mieści się w granicach zadań i celów prawa karnego (tak: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 11 czerwca 2007 r., sygn. akt II AKzw 391/07, LEX nr 314017, postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu z dnia 6 grudnia 2013 r., sygn. akt II Kzw 282/13). Dopiero zestawienie tego rodzaju okoliczności z wywiadem kuratora sądowego, jak również z innymi okolicznościami sprawy, wskazanymi przez Sąd I instancji, pozwoli na wszechstronną ocenę czy zaistniały w sprawie przesłanki do fakultatywnego wykonania kary pozbawienia wolności.

 

Na każdorazową ocenę zachowania skazanego w okresie próby w kontekście przedstawionych wyżej okoliczności wskazują także przedstawiciele doktryny prawa karnego, podkreślając, że dla wypełnienia fakultatywnych przesłanek zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności nie jest konieczne popełnienie przestępstwa stwierdzonego prawomocnym wyrokiem, gdyż naruszenie porządku prawnego to także zachowanie wbrew nakazom i zakazom prawa karnego, a także postępowanie wbrew regułom, których przestrzeganie mieści się w granicach zadań i celów jakie prawo karne wiąże m. in. z warunkowym zawieszaniem wykonania kary pozbawienia wolności (tak: Z. Hołda, K. Postulski, Komentarz do KKW, Warszawa 2005, str. 537).

 

Długość okresu próby któremu w warunkach wolnościowych podlegał skazany a zarządzenie wykonania zawieszonej kary

Sąd Okręgowy w Częstochowie w postanowieniu z dnia 2 sierpnia 2018r., sygn. akt VII Kzw 439/18 orzekł, że pomimo, iż skazany w okresie próby postępował w sposób nie zasługujący na aprobatę tj.:

  • nie podejmował pracy zarobkowej,
  • nie partycypował w kosztach utrzymania mieszkania,
  • jego zachowanie wskazywało na zażywanie środków psychoaktywnych, pod wpływem których był nerwowy i konfliktowy,
  • nie przebywał pod wskazanym adresem,
  • nie kontaktował się z kuratorem,
  • nie reagował na informacje i zobowiązania kuratora,
  • prowadził pasożytniczy tryb życia, pozostawał na utrzymaniu matki,

uznał, że brak jest wystarczających podstaw do zarządzenia wobec skazanego wykonania orzeczonej kary.

Na taką ocenę sądu miało wpływ to, że okres próby któremu w warunkach wolnościowych podlegał skazany był bardzo krótki.

 

Moment do którego może nastąpić zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej

Zgodnie z art. 75 § 4 k.k. zarządzenie wykonania kary nie może nastąpić później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby. Przepis art. 75 § 4 k.k., określając ostateczny termin, do którego powinno nastąpić tzw. odwołanie warunkowego zawieszenia wykonania kary, wymaga wydania decyzji procesowej w postaci zarządzenia wykonania kary.

Postanowienie w postępowaniu wykonawczym staje się wykonalne z chwilą wydania, chyba że ustawa stanowi inaczej lub sąd wydający postanowienie albo sąd powołany do rozpoznania zażalenia wstrzyma jego wykonanie (art. 9 § 3 k.k.w.). Wynika stąd, że w obecnie obowiązującym Kodeksie karnym wykonawczym zasadą jest, że wykonalność postanowień w postępowaniu wykonawczym następuje z chwilą ich wydania. Odnośnie jednak zarządzenia wykonania kary reguła ta ma jednak wyjątki, zależne od podstawy prawnej wydania zarządzenia wykonania kary, która może być obligatoryjna albo fakultatywna.

 

Dla oceny, czy w sprawie nastąpiło skuteczne zarządzenie wykonania kary decydujące znaczenie mają te przepisy, które określają, z jaką chwilą orzeczenie staje się wykonalne (tak: wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie VII Wydział Karny Odwoławczy z dnia 19 października 2018 r., sygn. akt VII Kzw 580/18).

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 9 listopada 2005 r. sygn. akt V KK 298/05 (Biuletyn Prawa Karnego nr 9/05) wskazał, że zgodnie z art. 75 § 4 k.k. zarządzenie wykonania kary nie może nastąpić później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby, przy czym termin ten jest zachowany, jeżeli w tych granicach czasowych zapadnie i uprawomocni się postanowienie o zarządzeniu wykonania kary (tak też: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 1 lutego 1995r., III KRN 203/94, OSNKW 1995, z. 3-4, poz. 18, wydane wprawdzie na gruncie art. 79 § 1 d.k.k., które zachowało jednak swoją aktualność pod rządami Kodeksu karnego z 1997r. – por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2004r., II KK 37/04, LEX Nr 109476).

 

Chwila wykonalności postanowienia o wykonaniu warunkowo zawieszonej kary w zależności od jego fakultatywności lub obligatoryjności

Ustawodawca zdecydował się wprowadzić rozgraniczenie wykonalności postanowień o wykonaniu warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności w zależności od podstawy prawnej wydania, tj. obligatoryjnego (art. 75 § 1, § 1a albo § 2a k.k.) albo fakultatywnego (art. 75 § 2 i 3 k.k.) zarządzenia wykonania kary.

 

W pierwszym wypadku, zgodnie z zasadą przyjętą generalnie w Kodeksie karnym wykonawczym postanowienie o zarządzeniu wykonania kary staje się wykonalne z chwilą wydania przed upływem 6 miesięcznego okresu od zakończenia okresu próby wskazanego w art. 75 § 4 k.k., chyba, że sąd wydający postanowienie albo sąd powołany do rozpoznania zażalenia, wstrzyma jego wykonanie.

W drugim wypadku, tj. w przypadku zarządzenia wykonania kary na podstawie art. 75 § 2 i 3 k.k., ustawodawca mocą art. 178 § 5 k.k.w. wprowadził wyjątek od powyższej zasady stanowiąc, że postanowienia te stają się wykonalne z chwilą ich uprawomocnienia (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2013 r., sygn. akt I KZP 3/13, OSNKW 2013, z. 8, poz. 63).

 

Powyższe potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 kwietnia 2018 r., sygn. akt III KK 96/18, LEX nr 2495945 stwierdzając, że postanowienia o zarządzeniu wykonania kary wydane na podstawie art. 75 § 1, § 1a i §2 a k.k. stają się wykonalne z chwilą wydania przed upływem okresu wskazanego w art. 75 § 4 k.k., chyba że sąd wydający postanowienie albo sąd powołany do rozpoznania zażalenia, wstrzyma jego wykonanie. Natomiast dla postanowień wydanych w oparciu o przepis art. 75 § 2 i 3 k.k. decydujące znaczenie na chwila uprawomocnienia się takiego orzeczenie (podobnie: Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 14 września 2016 r., sygn. akt V KK 230/16, LEX nr 2108519).

 

Konsekwencje upływu 6 miesięcznego okresu czasu od zakończenia okresu próby przy warunkowym zawieszeniu kary

Jeżeli w sprawie doszło do przedawnienia wykonania kary, to a podstawie art. 15 § 1 k.k.w. postępowanie wykonawcze w sprawie zarządzenia wykonania kary warunkowo zawieszonej wobec skazanego winno być przez Sąd umorzone.

 

Skrócenie orzeczonej kary warunkowo zawieszonej przy zarządzeniu jej wykonania

Zarządzając wykonanie kary sąd może, uwzględniając dotychczasowy przebieg próby, a w szczególności wykonanie nałożonych obowiązków, skrócić orzeczoną karę, nie więcej jednak niż o połowę (Art. 75 § 3a kk).

Powyższe dotyczy tych sytuacji zarządzenia wykonania kary, gdy skazany w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, środków kompensacyjnych lub przepadku (Art. 75 § 2 kk).

 

Skrócenie orzeczonej karę jest również możliwe wtedy, gdy zarządzenie wykonania kary powodowane jest tym, że skazany po wydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo (Art. 75 § § 3 kk).

Przed wydaniem postanowienia w przedmiocie skrócenia kary, sąd wysłuchuje, o ile jest to możliwe, skazanego i sądowego kuratora zawodowego. W posiedzeniu ma prawo wziąć udział także prokurator.

 

Zamiana zarządzonej kary pozbawienia wolności na ograniczenie wolności albo grzywnę

Wobec skazanego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, który w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż umyślne przestępstwo podobne do tego, za które orzeczono wobec niego prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, środków kompensacyjnych lub przepadku, sąd może zamiast zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności zamienić ją na karę ograniczenia wolności w formie obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, przyjmując, że jeden dzień kary pozbawienia wolności równa się dwóm dniom kary ograniczenia wolności, albo na grzywnę, przyjmując, że jeden dzień kary pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny (Art. 75a. § 1 kk).

 

Kara ograniczenia wolności w tym wypadku nie może trwać dłużej niż 2 lata, a grzywna nie może przekroczyć 810 stawek dziennych.

Możliwość opisanej zamiany zachodzi tylko, jeżeli w mniemaniu sądu cele kary zostaną w ten sposób spełnione, przy uwzględnieniu wagi i rodzaju czynu zabronionego przypisanego skazanemu.

 

Wyjątki od możliwości zamiany zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności na ograniczenie wolności albo grzywnę

Możliwość zamiany zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności na ograniczenie wolności albo grzywnę nie zachodzi co do skazanego:

  • który w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania,
  • który był skazany za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą, a w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, ponownie używając przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą,
  • po udzieleniu mu pisemnego upomnienia przez sądowego kuratora zawodowego w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż umyślne podobne do tego, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, środków kompensacyjnych lub przepadku,
  • jeżeli kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania została orzeczona na podstawie art. 60 § 5 kk (przypadek warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności w stosunku do sprawcy współdziałającego z organami ścigania).

 

Zamiana zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności na ograniczenie wolności albo grzywnę a orzeczone środki karne i przepadek

Zamiana kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na karę ograniczenia wolności albo na grzywnę nie zwalnia skazanego od wykonania orzeczonych wobec niego środków karnych, przepadku, środków kompensacyjnych lub środków zabezpieczających, chociażby następnie orzeczono karę łączną.

Jeżeli skazany uchyla się od wykonywania kary ograniczenia wolności, od uiszczenia grzywny, wykonania nałożonych na niego obowiązków lub orzeczonych środków karnych, przepadku lub środków kompensacyjnych, sąd uchyla zamianę i zarządza wykonanie kary pozbawienia wolności (Art. 75 § 1 § 5 kk).

 

W wypadku uchylenia zamiany i zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności na poczet zarządzonej kary pozbawienia wolności zalicza się jednak dotychczas wykonaną karę grzywny albo karę ograniczenia wolności, przyjmując, że jeden dzień kary pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny albo dwóm dniom kary ograniczenia wolności.

 

Sąd właściwy w sprawie zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej

W sprawie zarządzenia wykonania zawieszonej kary właściwy jest sąd, który w danej sprawie orzekał w pierwszej instancji, jednakże w stosunku do osoby skazanej przez sąd powszechny pozostającej pod dozorem właściwy jest sąd rejonowy, w którego okręgu dozór jest lub ma być wykonywany (Art. 178 § 1 kkw).

 

Podmioty uprawnione do wzięcia udziału w posiedzeniu w przedmiocie zarządzenia wykonania kary warunkowo zawieszonej

W posiedzeniu w przedmiocie zarządzenia wykonania kary ma prawo wziąć udział prokurator, skazany oraz jego obrońca, a gdy skazany został oddany pod dozór lub zobowiązany do wykonania obowiązków związanych z okresem próby, również sądowy kurator zawodowy, a także osoba godna zaufania lub przedstawiciel stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, o których mowa w art. 73 § 1 Kodeksu karnego, którym powierzono wykonywanie dozoru (Art. 178 § 3 kkw).

 

Zażalenie na postanowienie o zarządzeniu wykonania kary warunkowo zawieszonej

Stosownie do art. 178 § 6 k.k.w. na postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania kary oraz jej skrócenia na podstawie art. 75 § 3a Kodeksu karnego przysługuje zażalenie.

Zażalenie wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone postanowienie; zostaje ono przekazane bezzwłocznie zarządzeniem wraz z aktami sprawy do sądu wyższej instancji, chyba że sąd orzekający w tym samym składzie przychyli się do zażalenia (Art. 20. § 1 k.k.w.).

 

„Przychylenie się” do zażalenia przez sąd oznacza, że sąd, który wydał zaskarżone postanowienie, może jedynie orzec zgodnie z żądaniem skazanego i jedynie w granicach zaskarżenia, a wiec uchylić lub zmienić zaskarżone postanowienie (tak: S. Lelental, Komentarz 2010, s. 156; J. Kosiński, Prawomocność postanowień…, s. 43). Niedopuszczalne jest zatem częściowe uwzględnienie zażalenia i przekazanie go w zakresie, w jakim nie zostały uwzględnione żądania skarżącego, do sądu odwoławczego w celu ich rozpoznania.

 

Podmioty którym przysługuje prawo do złożenia zażalenia na zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej

Sąd Apelacyjny w Katowicach w postanowieniu z dnia 9 maja 2012 r., sygn. akt II AKzw 462/12, uznał, że zażalenie w postępowaniu wykonawczym jest zwyczajnym środkiem odwoławczym, skierowanym przeciwko nieprawomocnym postanowieniom w przypadkach wskazanych w ustawie, a także przeciwko zarządzeniom wydanym na podstawie przepisów kodeksu postępowania karnego, jeśli przewiduje on możliwość zaskarżenia konkretnego zarządzenia.

Przysługuje ono prokuratorowi (art. 21 k.k.w.) i skazanemu (art. 6 § 1 k.k.w.), a także jego obrońcy, jeżeli został ustanowiony lub wyznaczony w postępowaniu wykonawczym (por. Z. Hołda, K. Postulski: Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, 2008, uwagi do art. 20, Nb 9). Tylko wymienione podmioty wyposażone zostały przez przepisy prawa karnego wykonawczego w generalną legitymację do wnoszenia środka odwoławczego w przypadku zaskarżalności danego rozstrzygnięcia.

 

Kwestie formalne związane z zarządzeniem wykonania kary warunkowo zawieszonej zostały uregulowana w art. 178 k.k.w. § 4 rzeczonego przepisu stanowi wyraźnie, że na postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania kary przysługuje zażalenie. Przepis ten posługuje się zatem ogólnym stwierdzeniem o zaskarżalności tej kategorii rozstrzygnięć, co oznacza, iż legitymacją procesową do wystąpienia z zażaleniem na decyzję w przedmiocie zarządzenia wykonania kary dysponuje wyłącznie prokurator, skazany oraz jego obrońca. Tym samym, żaden inny podmiot nie posiada uprawnienia do kwestionowania wydanego w omawianym przedmiocie rozstrzygnięcia.

 

Pokrzywdzony (oskarżyciel posiłkowy) a zażalenia na brak zarządzenia wykonania kary warunkowo zawieszonej

Oskarżyciel posiłkowy jest stroną jedynie na etapie postępowania rozpoznawczego. Wniosek pokrzywdzonego o zarządzenie wykonania kary pozbawienia wolności należy traktować jedynie jako impuls do rozważenia z urzędu celowości takiej decyzji.

 

Uznać zatem należy, iż w szczególności pokrzywdzony (jego pełnomocnik) nie jest podmiotem uprawnionym do wystąpienia z zażaleniem na postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania kary warunkowo zawieszonej, wobec czego prawidłową reakcją na powyższe winna być odmowa przyjęcia złożonego środka odwoławczego w myśl regulacji art. 429 § 1 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w., jako wniesionego przez osobę nieuprawnioną (tak: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach  z dnia 9 maja 2012 r., sygn. akt II AKzw 462/12).

 

Kliknij gwiazdkę, aby dokonać oceny!

Średnia ocena 5 / 5. Liczba głosów: 5

Jak dotąd brak głosów! Bądź pierwszą osobą, która oceni ten artykuł.

Jeżeli post okazał się przydatny …

Dołącz do nas w mediach społecznościowych!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Protected with IP Blacklist CloudIP Blacklist Cloud

Umówienie spotkania 9:00-19:00